روستای پرکوه
روستای پرکوه
نخست مسئله مکان مطرح است زمینی سر سبز و فروزان،در زیر اسمانی فلز گون ،مه الود،پیوستگی رشته کوهها،دره ،نهرها،که به سویی سرازیر هستند و به خصوص دشتهای بی انتها،ترک بر داشته،زوزه ی ،باد شمال یا شرق ، خروش مداوم باد یا رایحه اسرار امیزی که از جای دیگر می اید، ارتفاعات پر برف، انفجار طوفان هایی که ارامش طبیعت را در هم شکند.
در اغاز پیدایش از سراسر کشور انهایی که نزاد،قوم،وملت نبودند بلکه افرادی بودند که بر اساس احتیاجات دور هم جمع شدند که ابتدا انجا را (ورکوه)_(پره کوه)و در حال حاضر (پر کوه)می نامند.
منطقه سردسیروکوهستانی روستای پرکوه واقع دردودانگه با قدمت تاریخی بیش از هفتصد سال دارای آداب ورسوم خاص خودمی باشد انجام فعالیتهای امور اجتماعی درزمان قدیم درهرروستا توسط اشخاصی نظیر (کدخدا، دهبان، پاکار، دشتبان، چوپان) مسئولیت امور اجتماعی، اداری، کشاورزی، دامداری را اجراء می نمودند. پرکوه علیرغم کوهستانی و سردسیر بودن و نداشتن اراضی کشاورزی آبی، مردمان سخت کوشی بودند که با کشاورزی و دامداری مایحتاج زندگی خود را تامین می نمودند. زنان زحمتکش پرکوه علاوه بر انجام امور خانه گلیم بافی، صنایع دستی و بافت البسه و پاافزار در قدیم در کنار همسران خود در فصل بهار و تابستان در کار کشاورزی یاور مردان خود بودند که در حقیقیت هر زنی کارآمد همسرش تلقی می شد. آنها علاوه بر امور کشاورزی درزمان گذشته عده ای ازاهالی به کارهایی ازقبیل: «دادوستد، خرید وفروش مواد غذایی وملزومات زندگی،گاو گوسفند، اسب و چهارپا» عده ای دیگر نیز به حرفه های فنی مانند (بنایی، نجاری، خیاطی) اشتغال داشتند. روی هم رفته نه چندان دور بیش از هفتاد درصد نیازمندیهای زندگی در روستا توسط خود آنها تامین می شد از جمله فعالیتهای در خود توجه وارزنده مردم پرکوه کسب علم ودانش و علوم دینی متداول درمکتب خانه ها بود.
درمکتب خانه ها علاوه برآموزش مسائل دینی بتدریج آموزش قرائت قرآن مجید و گاهی دیوان اشعار شاعران معروف و آنگاه نوشتن تدریس می شد پس از طی این مراحل با پی گیری خاندان سعیدی نسبت به اهداء زمینی برای احداث مدرسه و آوردن معلمان و تاسیس مقطع ابتدایی ( تا ششم ابتدایی نظام قدیم) روند آموزش تغییر کردو نوجوانان در این روستاوروستاهای اطراف آن به تحصیل مشغول شدند، البته جوانان و نوجوانان که دارای استعداد بالقوه ی ذاتی و دارای امکانات مالی خانوادگی بودند جهت ادامه تحصیل وتکمیل تحصیلات دبیرستان و دانشگاهی وارد پل سفید و ساری می شدند.
مهاجرت اهالی پرکوه
باگذشت زمان وازدیاد جمعیت غیر متعارف و نیز کمبود زمینهای کشاورزی و سایر منابع درآمد جهت امرار معاش کافی ناگزیر اهالی پرکوه به نقاط دیگررو به افزایش چشمگیری بوداین مهاجرتها شامل سه گروه و یا سه حرفه بود .
· گروه اول
ناقد زمین و دام بودند در سه فصل (پائیز، زمستان، بهار) به شهرها وروستاهای دیگر میرفتند و پس از نه ماه کار و فعالیت دسته جمعی در کارهای کشاورزی با پس انداز نمودن حاصل دسترنج خود در اوائل تابستان به پرکوه مراجعت نموده و دراین سه ماه با کارهای تفننی و تجدید قوا دوباره به همان مناطق می رفتند و این برنامه تاچندین دهه قبل استمرار داشت تا اینکه با وجود آمدن شرایط جدید و مناسب در ساری عده ای به این شهر آمده و مشغول کار و حرفه های مختلف دولتی و آزاد شدند.
· گروه دوم
بصورت فصلی و یار دائمی جهت کسب و کار جزئی و کلی به شهر ساری مهاجرت نمودند و آن عده که بصورت دائم به کار تجارت مشغول شدند بتدریج در سایه فعالیت پشتکار مستمر امکانات مالی بیشتری فراهم نموده وبا خریداری نمودن اراضی برنج کاری و باغات مرکبات برای همیشه در ساری ماندگار شدند و فرزندان آنها نیز پس از تحصیلات علمی درمشاغل مختلف دارای موقعیت خوبی از نظر مادی، معنوی واجتماعی می باشند.
· گروه سوم
طبقات باسواد و معلومات علمی و دینی بودند و عموما" در نقاط مختلف شهری و روستایی به حرفه ی مقدس معلمی و سازمانهای دولتی اشتغال دارند و عده ای نیز با تحصیل در دانشگاه به درجات عالی نائل شدند.
موقعیت طبیعی و جغرافیایی پرکوه
منطقه کوهستانی پرکوه در بلندترین محل دودانگه در بندرج در جنوب شهر ساری قرار گرفته است. پرکوه از سمت شمال به جنگل های انبوه و از مشرق به روستای افراچال و از مغرب به روستای مرگاب علیا و از جنوب به روستای های داماد کلاه، دمیر کلاه و تلارم منتهی می شود.
راههای ارتباطی پرکوه به نقاط هم جوار عبارتند از:
1- راه سلیمان تنگه: از منطقه کلنجارستاق از روستای های لولت و افراچال و تلارم به ساری منتهی می شود.
2- راه پل سفید: از منطقه سواد کوه و بنافت به ساری و تهران منتهی می شود.
فاصله پرکوه با ساری ازراه سلیمان تنگه (سد شهید رجائی) 52 کیلومتر مربع از راه پل سفید 135 کیلومتر مربع است که همه آن آسفالته بوده که با آسفالت شدن و تکمیل و بهره برداری این جاده تاثیر عمیقی برپیشرفت اقتصادی منطقه داشت.
بعضی از مردم خونگرم وزحمکتش روستای پرکوه درحالحاضرازطریق کشت گندم ودامپروری وباغداری امرار معاش می نمایند آب و هوای آن کوهستانی بوده زمستان سرد و تابستان ییلاقی دارد.
مردمی که در پرکوه ساکن اند با وجود روستانشینی افرادی متمدن اند چرا که از روحیه اجتماعی برخوردارند، آداب ورسوم اجتماعی را در حد متعالی دارا می باشند. مسلم می توان گفت این خصلت را از زمان دیرینه به ارث برده اند آن زمان دودانگه ارتباط بازرگانی با شهرهای دیگر ایران به مرکزیت فریم درزمان شاهان داشت . ارتباط اجتماعی آمد و رفت هیئت های دولتی، دیدن مهمانان، برخوردارشدن از امور گوناگون مراسلات و مراسمات که از گرو ه های مختلف بروز و ظهور می نمود تاثیراتی بود که در خلق و خوی بینندگان اثر گذاشته و آن را با همان درک و بینش به نسل های بعدی انتقال دادند.
امروز نیز مردم پرکوه افرادی مهمان نواز و خود جوشند و در خانه هایشان به روی افراد تازه وارد باز است به ویژه در مراسم ائمه اطهار «ع» سعی دارند که در جذب و پذیرایی مهمان گوی سبقت را از دیگران در دست گیرنده و خانه را از قدوم مهمان مزین سازند « گرچه پرکوه زادگاهمان بود اما ساری پرورشگاهمان به شمار می رود» .کتاب «سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح فرهنگ جغرافیایی آبادیهای کشور» پرکوه را اینطور معرفی کرده است:
دهی از دهستان بندرج _ بخش دودانگه شهرستان ساری به طول جغرافیایی 14، 53 و عرض جغرافیایی 13، 36 و با ارتفاع 1240 متر میانکوهی، معتدل مرطوب در 31 کیلومتری شمال خاور شهر پل سفید، کوه تلوکش در شمال باختر آبادی قرار دارد، زبان فارسی با گویش مازندرانی، دین اسلام شیعه، کار و پیشه، کشاورزی _ دامداری و کشت آبی و دیمی از فرآورده های گندم، جو، سیب زمینی.
پرکوه سرزمین زیبایی ها و شگفتی هاست، پرکوه با مناظر زیبا و چشم اندازهای سحرانگیز، با کوههای سرسبز، باصفا، جنگلهای با طراوت و سر به فلک کشیده ، با حضور طوایفی بی شمار و اقدامی سخت کوش و فهیم مشهور هستند بی شک در نقش بندی تاریخ منطقه از نظر سیاسی، اجتماعی، اقتصادی سهم موثری داشته و دارند. این منطقه علاوه بر موقعیت سیاسی و اجتماعی از نظر اقتصادی نیز جایگاه خاصی دارد. سرزمینی که به سیب زمینی منطقه وسیعی از دودانگه تا ساری را تامین می کند.
سرزمینی که به تمام مشکلات گذشته و حال هرگز غنای فرهنگی و معنوی و مذهبی خود را از دست نداده است دوامام زاده ودو تکیه بنام قمر بنی هاشم گواه صادق بر حضور روح معنویت در این سرزمین سرسبز زرخیز می باشد.
پرکوه، بلندی دودانگه سر بربالین سبز جامه بلند بالا نهاده است سرزمینی آباد و آبادانی را سر مشق می تواند باشد. سرشار از جلوه های زیبای طبیعت و مزارعی که گاه سبز است، مخمل وارو گاه زرداست،طلا گونه. سخن از پرکوه است نامی که امروزه به منطقه ای آبادان، برخوردار از طبیعتی با شکوه، جنگلهای انبوه اطلاق می گردد. پرکوه منطقه ای است با آب و هوای معتدل که بطور معمول پائیزی پر باران دارد و سرمای زمستانی اش در حدی است که مجال ییلاقی به شهرنشینان می دهد از این روست که حتی بر سنگهایش سبز می روید و درختان بلند اندام درهم، کوه بودنش را انگار انکار می کند.
پرکوه نگو.... بگو بهشت ایران زمین... با مردمانی قدرتمند و شهیدپرور.. مردمانی خود ساخته و خود کفا که هرگز باری را بر دوش دولت نینداخته اند و خود بار مشکلات را بر دوش کشیده حل و فصل میکردند...خاک طلاخیز پرکوه به شهدای خود بالااخص شهید شاخص خود به نام شهید جاویدالاثر همت روحی پرکوهی افتخار میکند و تا. ابد نیز خواهد کرد... خاک پاکت زنده و پایدار باد پرکوه ای وطن من...